Ελληνική κοινότητα των παραλίων Άλπεων

Οι φιλέλληνες του γαλλόφωνου Καναδά και η απελευθερωμένη Ελλάδα

Τα ανδραγαθήματα των Ελλήνων αγωνιστών κατά την περίοδο της Επανάστασης του 1821 βρήκαν απήχηση στις γαλλόφωνες εφημερίδες του Κεμπέκ και του Μοντρεάλ και πιθανόν να ενέπνευσαν τους Κεμπεκιανούς Πατριώτες της εξέγερσης του 1837. Στα 1837 ακριβώς τυπώνεται για χρήση του Κολεγίου του Μοντρεάλ η πρώτη γραμματική της αρχαίας ελληνικής με νεοελληνική προφορά. Δύο χρόνια μετά ο Joly de Lotbinière επισκέπτεται την Ελλάδα και τραβάει ίσως την πρώτη φωτογραφία του Παρθενώνα με δαγκεροτυπία (1839). Ακολουθεί η επίσκεψη στην Αθήνα μερικών γαλλόφωνων περιηγητών από το Κεμπέκ, που περιγράφουν στα οδοιπορικά τους την πρόσφατα απελευθερωμένη Ελλάδα.

Webinar του Καθηγητή Jacques Bouchard (Langues et Culture Néo-helléniques, Département de littératures et de langues du monde, Université de Montréal) – 30 Μαρτίου 2021

http://https://youtu.be/ioJGkUmTW0E

 

Ο Ζακ Μπουσάρ ( γεννημένος στις 3 Δεκεμβρίου 1940) είναι νεοελληνιστής Κεμπεκιώτης, καθηγητής της νεοελληνικής λογοτεχνίας και διευθυντής του Κέντρου Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ.
Είναι μεταφραστής κυρίως κειμένων της ελληνικής λογοτεχνίας στα γαλλικά και είναι μέλος της Βασιλικής Εταιρίας του Καναδά.

Ο Ζακ Μπουσάρ γεννήθηκε στο Τρουά Ριβιέρ, μια παραποτάμια πόλη του Αγίου Λαυρεντίου στο νότιο Κεμπέκ. Από τη παιδική του ηλικία, είχε έντονο ενδιαφέρον για τα ελληνικά γράμματα. Έπειτα από τις σπουδές του στο θρησκευτικό κολλέγιο, όπου ολοκλήρωσε την κατεύθυνσή του πάνω στις Κλασικές Σπουδές, μετακόμισε στην Πόλη του Κεμπέκ για να συνεχίσει τις ακαδημαϊκές του σπουδές.
Το 1962, αποφοίτησε από τη Σχολή Τεχνών και Επιστημών του Πανεπιστημίου του Λαβάλ (baccalauréat ès arts). Στο ίδιο γαλλόφωνο πανεπιστήμιο, λαμβάνει το μεταπτυχιακό του δίπλωμα στην Κλασική Γραμματεία (Licence ès lettres classiques).

Έπειτα, μεταβαίνει στην Ελλάδα για να συνεχίσει τις σπουδές του στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου αποφοιτά το 1970 με βαθμό “Άριστα”.
Το θέμα της δικτατορικής του εργασίας περιστρέφεται γύρω από το έργο και τη δράση του Γεώργιου Τερτσέτη, αγωνιστή Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και λόγιου του Ελληνικού Διαφωτισμού. Εισηγητές και καθηγητές του στις ελληνικές του σπουδές, είναι γνωστοί καθηγητές όπως οι Κωνσταντίνος Θησέως Δημαράς, Γεώργιος Σαββίδης και Γεώργιος Μπαμπινιώτης.
Την περίοδο των σπουδών του, παρακολουθεί μαθήματα νεοελληνικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1965-1970).
Έχει επίσης παρακολουθήσει μαθήματα ρουμανικών στο Πανεπιστήμιο του Μπρασόβτης Ρουμανίας (Μπρασόβ, 1975), μαθήματα τουρκικών (1983-1984) και σανσκριτικών (1996-1998) στο Πανεπιστήμιο του Μακ Γκιλ (McGill University) του Μόντρεαλ του Κεμπέκ.

Διορίζεται αμέσως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λαβάλ, όπου διδάσκει αρχαία ελληνικά και νεοελληνική γλώσσα (1970-1973). Από το 1973, είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ, όπου διδάσκει λογοτεχνία και νεοελληνική λογοτεχνική μετάφραση, και το ίδιο έτος, λαμβάνει την θέση του διευθυντή του προγράμματος των Νεοελληνικών Σπουδών από το 1973.
Ήταν ο πρώτος πρόεδρος της Έδρας Φρίξου Παπαχρηστίδη Νεοελληνικών Σπουδών και Καναδοελληνικών Σπουδών, που ιδρύθηκε το 1998 στο Πανεπιστήμιο Μακ Γκιλ.
Υπήρξε επί σειρά ετών διευθυντής του Διαπανεπιστημιακού Κέντρου Ελληνικών Σπουδών, στο οποίο συμμετέχουν τρία πανεπιστημ

ιακά ιδρύματα της πόλης του Μόντρεαλ (2001-2007).

Είχε προσκληθεί να δώσει διαλέξεις και σεμινάρια στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στο Πανεπιστήμιο Πατρών, στο Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου, στο Πανεπιστήμιο της Ιασίου, στο Πανεπιστήμιο Λα Σαπιέντζα της Ρώμης, στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, το Πανεπιστήμιο Μακ Γκιλ, στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Άνδρο, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών και αλλού.

Είναι ο συγγραφέας πολλών βιβλίων, άρθρων και επιστημονικών εργασιών, ιδιαίτερα για τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό στην Ελλάδα και στη Ρουμανία, για τον Σουρεαλισμό στην Ελλάδα και για τη λογοτεχνική μετάφραση. Ως μεταφραστής λογοτεχνίας, έχει δημοσιευθεί έργα του, στους εκδοτικούς οίκους Gallimard, Fata Morgana, Actes Sud, Seuil, το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, τις Εκδόσεις του Κέντρου Πομπιντού, τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ και άλλων.
Έχει μεταφράσει έργα Ελλήνων λόγιων, ποιητών και συγγραφέων, στα γαλλικά και στα ρουμάνικα, όπως των Ανδρέα Εμπειρίκου, Νικόλαου Μαυροκορδάτου, Μίλτου Σαχτούρη, Παύλου Μάτεση, Μαργαρίτα Καραπάνου, Ζυράννα Ζατέλη και Μπίλη Βέμη.

Στον καθηγητή Ζακ Μπουσάρ έχουν απονεμηθεί για το έργο του πολλοί τιμητικοί τίτλοι:

Έχει τιμηθεί με τον τίτλο του Αντεπιστέλλον Μέλους της Εταιρείας Συγγραφέων στην Ελλάδα από το 1987.
Είναι Μέλος της Καναδικής Ακαδημίας των γραμμάτων και των ανθρωπιστικών επιστημών της Βασιλικής Εταιρίας του Καναδά από το 1999.

Έχει εκφωνήσει ομιλία σε τελετή της Ακαδημίας που έλαβε χώρα στο Μόντρεαλ, στις 22 Μαρτίου 2000 με θέμα «Οι Έλληνες και ο Σουρεαλισμός».

Έχει τιμηθεί με τον Τίτλο του Φιλέλληνα από την Ελληνική Κοινότητα του Μόντρεαλ στις 24 Μαΐου 2000
Είναι επίτιμο μέλος της Ρουμανικής Κοινότητας του Μόντρεαλ από το 2004.
Τιμήθηκε με το Χρυσό Σταυρό της Λεγεώνας της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο το 2005.
Είναι επίτιμο μέλος της Αμερικανικής Ρουμανικής Ακαδημίας των Τεχνών και των Επιστημών από το 2005.
Είναι επίτιμο μέλος της Εταιρίας Ρουμάνων Συγγραφέων του Καναδά από το 2007.
Είναι επίτιμο μέλος του Ινστιτούτου Σπουδών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης της Ρουμανικής Ακαδημίας από το 2009.