Ελληνική κοινότητα των παραλίων Άλπεων

Έλλης Σεραϊδάρη, Nelly’s 25 χρόνια από το θάνατό της

ΣανΣήμερα συμπληρώνονται 25 χρόνια από τον θάνατο της σπουδαίας Ελληνίδας φωτογράφου Έλλης Σεραϊδάρη, γνωστής ως Nelly’s, η οποία πέθανε στις 17 Αυγούστου 1998.

Γεννήθηκε το 1899 στο Αϊδίνι της Μικράς Ασίας. Τις φωτογραφικές τις σπουδές ολοκλήρωσε στη Δρέσδη όπου επιδόθηκε στο φωτογραφικό πορτρέτο και τις φωτογραφίες χορού. Με την επιστροφή της στην Ελλάδα εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1924, όπου ανοίγει δικό της στούντιο φωτογραφίας στην οδό Ερμού. Φωτογραφίζει τους Μικρασιάτες πρόσφυγες, την παλιά Αθήνα, τα αρχαία μνημεία και τις ελληνικές αρχαιότητες. Φωτογράφισε κατ’ αποκλειστικότητα τις Δελφικές Γιορτές του 1930 και αργότερα, στα μέσα της δεκαετίας του ‘30 συνεργάστηκε με το υφυπουργείο Τύπου και Τουρισμού γυρίζοντας την Ελλάδα και φωτογραφίζοντας την ελληνική ύπαιθρο, τους παραδοσιακούς οικισμούς και τους κατοίκους. Το 1936 βρέθηκε στο Βερολίνο όπου αποτύπωσε στιγμιότυπα των Ολυμπιακών Αγώνων. Για 25 χρόνια έζησε κ δημιούργησε στην Αμερική.
Μια από τις πολλές πτυχές του έργου της υπήρξαν οι φωτογραφίες χορού (1923-1929) στη Γερμανία, αλλά κυρίως αυτές στην Ακρόπολη, που ξεχωρίζουν για τη θεματική τους συνοχή και την αισθητική τους αρτιότητα και που την αναδεικνύουν σε σημαντική φωτογράφο χορού του Μεσοπολέμου αποκαλύπτοντας την προσωπική της γραφή.
Στο βίντεο η αφήγηση της Έλλης Σεραϊδάρη επικεντρώνεται στη γυμνή φωτογράφιση της Ρωσίδας χορεύτριας Μόνα Παέβα με φόντο τον Παρθενώνα, το 1925, ιδιαίτερα τολμηρή για εκείνα τα χρόνια, καθώς και στα πορτρέτα του Κωστή Παλαμά και του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Η Έλλη Σεραϊδάρη αυτοβιογραφείται στην εκπομπή «Μονόγραμμα» το 1994. Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης. Σκηνοθεσία: Χρίστος Ακρίδας. Φωτογραφία: Στάθης Γκόβας. Διεύθυνση παραγωγής: Ηρώ Σγουράκη. Ημερομηνία πρώτης μετάδοσης: 15/2/1994.
Nelly’s (Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη) (1899-1998)

Γερμανικής – αρχικά – φωτογραφικής επιρροής, το έργο της μικρασιάτισσας Nelly’s από το Αϊδίνι χαρακτηρίζεται από κινητικότητα και ελευθερία, όπως και η ίδια η ζωή της.

Από τους Γερμανούς δασκάλους της, Hugo Erfurth και Franz Fiedler, αποκόμισε την πικτοριαλιστική τεχνική και την κλασική αισθητική. Η εγκατάστασή της στην Αθήνα το 1924, όπου ανοίγει φωτογραφικό studio στην οδό Ερμού, θα την προσανατολίσει προς μία ελληνοκεντρική και συντηρητικότερη αντιμετώπιση της θεματογραφίας. Στο πορτρέτο, στο οποίο θα εξασκηθεί σ’ όλη τη διάρκεια της φωτογραφικής της πορείας στην Ελλάδα και την Αμερική, οφείλεται η απεικόνιση της αθηναϊκής κοινωνίας του Μεσοπολέμου αλλά και η συγκρότηση σημαντικού αρχείου της ελληνικής ομογένειας.

Από το 1927 η Nelly’s περιοδεύει την ελληνική ύπαιθρο στοιχειοθετώντας το πανόραμα της Ελλάδας του Μεσοπολέμου. Ελληνίδα της διασποράς, συνθέτει φωτογραφικά μία Ελλάδα «ειδυλλιακή». Μέσα από τα επίσημα τουριστικά έντυπα που κυκλοφόρησαν με φωτογραφίες της στο εξωτερικό, διαμορφώθηκαν οι πρώτες βάσεις-οπτικά σύμβολα της ελληνικής «τουριστικής φιλοσοφίας».

Τα μνημεία και οι αρχαιολογικοί θησαυροί αποτυπώθηκαν συστηματικά από την Nelly’s: οι πειραματισμοί με το φυσικό φως και η αποτύπωση των αρχαίων ναών στη διαμνημειακή τους σχέση παραπέμπουν στις λήψεις του επίσης γερμανού φωτογράφου και μαθητή του Erfurth, Walter Hege. Oι φωτογραφίες χορού (1923-1929) στη Γερμανία, αλλά κυρίως αυτές στην Ακρόπολη, ξεχωρίζουν για τη θεματική τους συνοχή και την αναδεικνύουν σε κορυφαία φωτογράφο χορού του Μεσοπολέμου.

Στην Αμερική, όπου εγκαταστάθηκε και παρέμεινε για 25 περίπου χρόνια, θα προσθέσει στο πανόραμα της θεματογραφίας της τη διαφημιστική και έγχρωμη φωτογραφία, καθώς και το φωτορεπορτάζ (Easter Parade – δρόμοι της Ν. Υόρκης), χωρίς ωστόσο να μπορέσει να ενταχθεί στις σύγχρονες τάσεις της αμερικανικής φωτογραφίας. Μετά από έναν αιώνα έντονης φωτογραφικής παρουσίας και δυναμικής διεκδίκησης της προβολής του έργου της, η Nelly’s πεθαίνει στην Αθήνα κληροδοτώντας στην ελληνική φωτογραφική ιστορία ένα έργο πολυσύνθετο, παραδειγματικό για νέους φωτογράφους, τόσο λόγω της καλλιτεχνικής όσο και της τεκμηριωτικής του αξίας.

Περισσότερα στη σελίσα του Μουσείου Μπένάκη

Εικοσιπέντε χρόνια μετά από τον θάνατο της φωτογράφου Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη, γνωστής ως Nelly’s, το Μουσείο Μπενάκη επανασυστήνει τη δημιουργό στο σύγχρονο κοινό,

Εικοσιπέντε χρόνια μετά από τον θάνατο της φωτογράφου Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη (1899-1998), γνωστής ως Nelly’s, το Μουσείο Μπενάκη, θεματοφύλακας του έργου της από το 1984, αποτίνει φόρο τιμής και διοργανώνει την αναδρομική της έκθεση με τίτλο ”Nelly’s”, επανασυστήνοντας τη δημιουργό στο σύγχρονο κοινό. Η έκθεση παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη από τις 23 Φεβρουαρίου έως τις 23 Ιουλίου.

Η παρουσίαση του πολυδιάστατου έργου της Νέλλης επιχειρείται με άξονες τις τρεις πόλεις στις οποίες διαμόρφωσε το φωτογραφικό της βλέμμα: Δρέσδη, Αθήνα, Νέα Υόρκη. Με σχεδόν 350 φωτογραφίες φιλοτεχνημένες από την ίδια τη δημιουργό και επιλεγμένες από το ογκώδες αρχείο της καταβάλλεται προσπάθεια να εκπροσωπηθούν οι διαφορετικές αισθητικές τάσεις που υιοθέτησε κατά τη διάρκεια των σαράντα πέντε χρόνων ενασχόλησής της με το μέσο και οι πολυάριθμες τεχνικές ασπρόμαυρης αλλά και έγχρωμης φωτογραφίας με τις οποίες πειραματίστηκε