Ελληνική κοινότητα των παραλίων Άλπεων

Ελληνική οινοχόη σε τάφο κέλτη πρίγκιπα γύρω στο 450 π.Χ.

Ο ταφικός θάλαμος του πρίγκιπα του Lavau ανακαλύφθηκε στο Aube το 2015. Αυτός ο ταφικός χώρος, πλούσιος σε αντικείμενα , μαρτυρά το εκτεταμένο εμπόριο μεταξύ της βόρειας Ευρώπης και του μεσογειακού κόσμου.

Σήμερα, σε αυτό το τμήμα της ZAC στα βορειοανατολικά προάστια της Troyes, θα βρείτε ένα αρτοποιείο, ένα εστιατόριο και ένα ξενοδοχείο σε αυτό που μέχρι πριν από δέκα χρόνια ήταν ένα κομμάτι καλλιεργήσιμης γης. Αλλά αν πάτε πολύ πιο πίσω στο χρόνο, η περιοχή καταλαμβανόταν από έναν τεράστιο τύμβο διαμέτρου 40 μέτρων, που επιστέγαwε τον ταφικό θάλαμο ενός Κέλτη πρίγκιπα. Ένας τάφος που παρέμεινε ανέγγιχτος για δυόμισι χιλιετίες, και είναι μία από τις ωραιότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις των αρχών του 21ου αιώνα.

Αρχικά, η ανασκαφή θα γίνει  στην κοινότητα Lavau από το Institut national de recherches archéologiques préventives και είχε προγραμματιστεί να διαρκέσει δύο μήνες. Ωστόσο, λόγω του έκτακτου χαρακτήρα της, αναδκαφής οι εργασίες θα συνεχισθούν  από τον Οκτώβριο του 2014 έως τον Απρίλιο του 2015, υπό την επίβλεψη του αρχαιολόγου Bastien Dubuis. Στόχος ήταν να μελετηθεί ο τόπος τελευταίας ανάπαυσης και το ταφικό υλικό του ανθρώπου που είναι πλέον γνωστός ως πρίγκιπας του Lavau.

Έχουμε τα τρία χαρακτηριστικά που χαρακτήριζαν την πριγκιπική ζωή τον 5ο αιώνα π.Χ.”, εξηγεί ο Bastien Dubuis. Ένα άρμα με δύο τροχούς- χρυσά στολίδια, όπως μια ροπή, βραχιόλια και μια χρυσή περόνη- και εισαγόμενα πιατικά. Επιτραπέζια σκεύη για φαγητό, με δύο μεγάλα χάλκινα πιάτα και ένα τελετουργικό μαχαίρι που μπορεί να χρησιμοποιούνταν για να μοιράζεται το κρέας. Και πολυτελή σκεύη πόσης φύσεως: ένα μεγάλο χάλκινο καζάνι στο οποίο αναμειγνύονταν κρασί με διάφορα μπαχαρικά- μια οινοχόη, μια ελληνική κανάτα με ζωγραφική διακόσμηση, που χρησιμοποιούνταν για την εξαγωγή και τη διανομή του κρασιού- ένα χρυσό και ασημένιο σουρωτήρι -ένα μέταλλο που ήταν πολύ σπάνιο βόρεια των Άλπεων εκείνη την εποχή- που χρησιμοποιούνταν για το φιλτράρισμα του ποτού- ένα ποτήρι ζέσεως, από το οποίο έχει απομείνει μόνο το πόδι από πολύτιμο μέταλλο- ένα εξαίσιο μικρό κουτάλι, διάτρητο με μικρές τρύπες, που ίσως χρησιμοποιούνταν για να βγάζουν λεπτή φυτική ύλη από το ποτήρι.

Ο κέλτικος τρόπος ζωής

Η αττική οινοχόη κατασκευάστηκε γύρω στο 500 π.Χ.,Η οινοχόη δεν θα είχε μεγάλη αξία στην περιοχή προέλευσής της”, επισημαίνει ο Bastien Dubuis. Αλλά εδώ, για τους κέλτες πρόκειται για ένα σπάνιο, εξωτικό και πολύτιμο αγγείο. Έχει προσαρμοστεί σε κέλτικο στυλ, με χρυσές και ασημένιες ανταύγειες που ενισχύουν τη ζωγραφισμένη σκηνή. Δείχνει τον Διόνυσο να αντιμετωπίζει μια γυναικεία μορφή, πιθανότατα την Αριάδνη. Όπως και το κρασί, το αγγείο είναι εισαγόμενο.

Και τα δύο μαρτυρούν τις μεγάλες εμπορικές συναλλαγές  μεταξύ της βόρειας Ευρώπης και του μεσογειακού κόσμου, οι οποίες ακολούθησαν την κοιλάδα του Σηκουάνα. Μια διαδρομή για το κρασί, τον κασσίτερο, το σίδηρο, το κεχριμπάρι, τους σκλάβους και ίσως ακόμη και τα περίφημα κέλτικα αλλαντικά. Εκείνοι που έλεγχαν αυτή τη διαδρομή ήταν σίγουροι για τη δύναμη και τον πλούτο.

Fouille de Lavau

Ο πρίγκιπας του Lavau, που πέθανε γύρω στο 450 π.Χ., ήταν ο τελευταίος γνωστός αριστοκράτης της περιοχής. Το πριγκιπικό φαινόμενο, το οποίο είδε τη δημιουργία μικρών συγκεντρωτικών κρατών, διήρκεσε λιγότερο από έναν αιώνα. Οι πολιτικές ανταλλαγές με τη Μεσόγειο σταμάτησαν και μαζί τους τα διπλωματικά δώρα. Ήταν μια επιστροφή στην κέλτικη κοινωνία πριν από το πριγκιπικό μοντέλο”, εξηγεί ο Bastien Dubuis, “ένα πολεμικό μοντέλο” που στηριζόταν σε τοπικές οπλαρχηγίες. Αυτός ήταν ο κόσμος  που οι Ρωμαίοι αποκαλούσαν Γαλάτες.

Πηγή η εφημερίδα Le Monde

Aussi pour aller plus loin :

GRUEL Katherine, BUCHSENSCHUTZ Olivier, « La tombe princière de Lavau », dans : , Réinventer les Celtes. sous la direction de GRUEL Katherine, BUCHSENSCHUTZ Olivier. Paris, Hermann, « Histoire et Archéologie », 2019, p. 34-35. URL : https://www.cairn.info/reinventer-les-celtes–9791037000897-page-34.htm