Όταν το εργοστάσιο κατασκευής υλικών οικοδομής της ΒΙΟ.ΜΕ. στη Θεσσαλονίκη κλείνει το 2012, ορισμένοι από τους εργάτες του αντιμέτωποι με τη χρόνια ανεργία αποφασίζουν να κάνουν κάτι επαναστατικό: να το καταλάβουν και να το λειτουργήσουν μόνοι τους με τις αρχές της άμεσης δημοκρατίας. Το εγχείρημα τους εμπνέει ακτιβιστές σε όλο τον κόσμο, ενώ η πρώην διευθύντρια του εργοστασίου έκπληκτη παρακολουθεί την οικογενειακή επιχείρηση να μετατρέπεται σε σύμβολο αντίστασης και αλληλεγγύης, μια ουτοπία ισότητας στα ερείπια της πιο διαλυμένης ευρωπαϊκής οικονομίας. Για τους εργάτες, η αυτοδιαχείριση εξελίσσεται σε μια περιπέτεια επιβίωσης γεμάτη συγκρούσεις. Σύντομα, θα συνειδητοποιήσουν ότι για να τα καταφέρουν, θα πρέπει να αλλάξουν πρώτα οι ίδιοι. Το ντοκιμαντέρ Επόμενος Σταθμός: Ουτοπία ξετυλίγει το νήμα ενός περιπετειώδους εγχειρήματος που βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη και μαζί ένα μοναδικό ντοκουμέντο των ταραγμένων καιρών μας.
Παγκόσμια πρεμιέρα στο διαγωνιστικό τμήμα του κορυφαίου φεστιβάλ ντοκιμαντέρ IDFA στο Άμστερνταμ στις 22 Νοεμβρίου 2015. Η συγκεκριμένη κινηματογραφική διοργάνωση θεωρείται από τις καλύτερες στην Ευρώπη, αν όχι η καλύτερη στον τομέα του ντοκιμαντέρ, οπότε είναι μεγάλη επιτυχία η επιλογή του φιλμ, στο επίσημο πρόγραμμά του.
Η ταινία συμμετείχε στο στάδιο της ανάπτυξης στο Docs in Thessaloniki Pitching Forum του EDN.
Στη συνέχεια προβλήθηκε με επιτυχία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Τεργέστης, ενώ θα κάνει την ελληνική πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα (11-20 Μαρτίου) στο τμήμα Όψεις του Κόσμου.
Το ντοκιμαντέρ Επόμενος Σταθμός: Ουτοπία σηματοδοτεί την επιστροφή ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες δημιουργούς ντοκιμαντέρ μετά τον Εθνικό Κήπο (2009) που είχε αποσπάσει το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα.
Συνοπτική κριτική (Χρήστος Μήτσης, Αθηνόραμα 3/5)
Τίμιο κινηματογραφικό χρονικό που προχωρά μακρύτερα από την τηλεοπτικού τύπου καταγραφή ενός επαναστατικού φλερτ με την αντικαπιταλιστική ουτοπία, σχολιάζοντας μια σειρά από περίπλοκες, αντιφατικές σχέσεις που χαρακτηρίζουν τη σύγχρονη ελληνική κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα: τα αδιέξοδα της επιχειρηματικότητας, τη διαχείριση της… αυτοδιαχειριστικής ελευθερίας, τους συμβιβασμούς της πολιτικής, τη «δυστοκία» των απόλυτα δημοκρατικών πρακτικών, κυρίως όμως τον τρόπο με τον οποίο οι ανθρώπινες αξίες διαμορφώνονται κάτω από τις συγκεκριμένες ταξικές και οικονομικές συνθήκες.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ / ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΑΙΝΙΑΣ – CREDITS / ADDITIONAL INFO
Σκηνοθεσία: Απόστολος Καρακάσης
Σκηνοθεσία: Απόστολος Καρακάσης
Παραγωγός: Μάρκος Γκαστίν, Ελένη Χανδρινού
Παραγωγή: Minimal Films
Συμπαραγωγοί: Carl Ludwig Rettinger (Lichtblick Film)
Με την υποστήριξη του CREATIVE EUROPE – MEDIA, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ, ΕΡΤ STIFTUNG MENSCHENWÜRDE UND ARBEITSWELT
Βοηθός σκηνοθέτη ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΦΕΤΖΗΣ
Φωτογραφία ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΡΑΚΑΣΗΣ, ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΦΕΤΖΗΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΜΠΟΛΗΣ
Μοντάζ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΡΑΚΑΣΗΣ, ΧΡΟΝΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ
Σύμβουλος δραματουργίας ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΙΩΣΗΦΕΛΗΣ
Μουσική ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΑΣΠΑΡΑΤΟΣ
Σχεδιασμός ήχου ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ ΜΗΛΙΟΥ
Χώρα Παραγωγής: Ελλάδα-Γερμανία
Διάρκεια: 90′
Παραγωγή: MINIMAL FILMS με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου
Key Partners: GFC, NERIT
Όπως αναφέρει ο σκηνοθέτης στο σημείωμά του:
«Όταν ξεκινήσαμε τα γυρίσματα αυτής της προσπάθειας των εργατών να αναλάβουν τη λειτουργία του εγκαταλελειμμένου εργοστασίου τους , σχεδόν τρία χρόνια πριν, κανείς, ούτε εμείς, ούτε εκείνοι γνώριζαν την ξεχωριστή εμπειρία που θα ξετυλιγόταν μπροστά μας. Αυτό που καταλήξαμε να καταγράφουμε ήταν μια έντονη περιπέτεια που προκάλεσε ανάμεικτα συναισθήματα αβεβαιότητας και έντασης μαζί με ενθουσιασμό και ελπίδα, προσφέροντας μας μια δυνατή, πολυεπίπεδη ιστορία.
Η ίδια η περίπτωση είναι ακραία. Εργάτες με καμία εμπειρία έξω από τη γραμμή παραγωγής, οδηγημένοι από την απελπισία, αποφασίζουν να ξεκινήσουν μια μικρή επανάσταση, για να έχουν την ευκαιρία να κερδίσουν πίσω τις ζωές τους. Θέλουν να εγκαθιδρύσουν ένα ουτοπικό νησί σε ένα καπιταλιστικό περιβάλλον και φυσικά έρχονται αντιμέτωποι με πολλά εμπόδια και σοβαρές διενέξεις σε κάθε στάδιο.
Πάνε ενάντια στο νόμο, τις δικαστικές αρχές και τους πρώην ιδιοκτήτες του εργοστασίου, ενώ παλεύουν για να κερδίσουν κάποιου είδους νομική υπόσταση. Υπάρχουν διαφωνίες και μέσα στην ομάδα. Η εφαρμογή της άμεσης δημοκρατίας ανάμεσα σε ανθρώπους με διαφορετικές συμπεριφορές, πιστεύω και ιδέες μπορεί να αποδειχθεί πολύ δύσκολη. Αυτό που αποδεικνύεται ότι είναι το δυσκολότερο, είναι οι εσωτερικές διαμάχες που ζει ο καθένας, καθώς οι εποχές αναγκάζουν τον καθένα σε μια βαθιά προσωπική μεταμόρφωση. Αυτοί οι άνθρωποι στα πενήντα τους αναγκάζονται να φτιάξουν μια νέα ταυτότητα που να τους επιτρέπει να επιβιώσουν με αξιοπρέπεια και να αντέξουν την ταλαιπωρία μιας εξωπραγματικής κατάστασης. Οι τεράστιες αλλαγές στις οποίες πρέπει να προσαρμόζονται φαίνονται συχνά κωμικές και τραγικές την ίδια στιγμή.
Σαν σκηνοθέτης ένιωσα την ανάγκη να παρουσιάσω, όσο πιο βαθιά και με σεβασμό, χαρακτήρες με αντικρουόμενες απόψεις. Με έναν τρόπο όλοι αντιπροσωπεύουν κομμάτια ενός συνολικού κοινωνικού μωσαϊκού που δεν είναι μόνο ενδεικτικό της ελληνικής περίπτωσης αλλά αντανακλά τις περισσότερες Ευρωπαϊκές κοινωνίες σήμερα. Τελικά αυτή είναι μια γλυκόπικρη ιστορία αληθινών ανθρώπων των οποίων οι ζωές συναντιούνται με την Ιστορία. Είμαι ευγνώμων σε όλους τους που μου έκαναν την τιμή να με εμπιστευτούν και να με αφήσουν να πω την ιστορία τους σαν μια περιπέτεια των καιρών μας».
Έγραψαν για την ταινία:
«Η ταινία σκιαγραφεί το πορτρέτο ενός αγώνα εκ των έσω, μια πολύπλευρη και βαθιά ανθρώπινη ματιά σε κάποιους ήρωες της καθημερινότητας που έχουν το παράτολμο θάρρος να αγωνίζονται για τον κοινωνικό μετασχηματισμό. Στο επίκεντρο της ταινίας βρίσκεται ένας από τους πιο εμπνευσμένους και ανυποχώρητους αγώνες στον κόσμο που εκτυλίσσεται στη Βόρεια Ελλάδα. Δείτε την ταινία! Κι έπειτα ακολουθήστε τη συνέχειά της στην πραγματική ζωή, καθώς οι εργαζόμενοι της ΒΙΟ.ΜΕ. συνεχίζουν να οικοδομούν μια συναρπαστική εναλλακτική στη βαναυσότητα της επιχειρηματικότητας όπως την ξέρουμε».
Avi Lewis (σκηνοθέτης), Naomi Klein (συγγραφέας).
«Μια ειλικρινής, διαπεραστική ματιά…θα καθηλώσει όποιον θέλει να πάει πιο πέρα από ένα αντι-καπιταλιστικό ειδύλλιο για την κρίση»
Center for Media & Social Impact
«Ο Επόμενος Σταθμός: Ουτοπία είναι ένα ντοκιμαντέρ παρατήρησης που θέτει επείγοντα ερωτήματα για τις ταραγμένες σχέσεις μεταξύ εργατών και αφεντικών τη στιγμή που η ελληνική οικονομία κατακρημνίζεται».
Geoffrey Macnab
Βιογραφικό Σκηνοθέτη
Απόστολος Καρακάσης: Γεννήθηκε το 1970. Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Κινηματογράφου του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με ειδίκευση στο Μοντάζ Κινηματογράφου Μυθοπλασίας και Ντοκιμαντέρ. Σπούδασε κινηματογράφο στο W.S.C.A.D της Αγγλίας και εργάστηκε ως σκηνοθέτης και μοντέρ σε πολλές ταινίες ντοκιμαντέρ. Ειδικότερα συνεργάστηκε στην παραγωγή αρκετών τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ, κυρίως πολιτιστικού και ιστορικού περιεχομένου, στα πλαίσια των σειρών «Κεραίες της εποχής μας», «Παρασκήνιο», «Ιστορία των χρόνων μας» κ.α. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου αυτού πραγματοποιήθηκε με προσωπική επιλογή θέματος και σε σενάριο του ιδίου. Παράλληλα, το πιο «κινηματογραφικό» του έργο εστιάζει στην δημιουργική αναπαράσταση «μικρών ιστοριών» της καθημερινότητας ακολουθώντας μεθόδους του ντοκιμαντέρ παρατήρησης. Το 2009 κέρδισε το Βραβείο Κοινού στο 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης με το ντοκιμαντέρ Εθνικός Κήπος.
Φιλμογραφία
2009 National Garden (11th Thessaloniki Documentary Festival – Images
of the 21st Century – Audience Award, Istanbul FF, Athens IFF, Cyprus FF)
2009 Jeffrey Eugenides & Abraham Yehoshua (TV),
ΕRT doc series “Antennas of our Times”
2008 Yannis moralis – Traces (museum of modern Art, Andros – Retrospective
Exhibition on Yannis Μoralis, key figure of Greek post-war painting.
2008 Carlos Fuentes & Vladimir Μakanin (TV)
for the TV series “Antennas of our Times”
